Publikacje książkowe pracowników Katedry
Wojciech Tomasik, Insane Run. Railroad and Dark Modernity, seria: Modernity in Question wydawnictwa Peter Lang. Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Warszawa, Wien, 2020. ISBN: 978-3-631-83218-9, 306 ss.
"This is a book about impending catastrophe. The metaphorical insane “run“ ends with the outbreak of the First World War. The book focuses on European culture of the late nineteenth century and the Polish contribution to it. The word “dark“ used to describe modernity is understood as a metaphor of gradual and permanent devaluation of the idea of progress, as a fading hope for the future of Europe as bright, predictable, prosperous, and safe. The “darkening“ also receives a literal sense. At the end of the nineteenth century, darkness found its way back to the public space – in the theaters, panoramas, dioramas, and “love tunnels“, which awaited the visitors of American and European amusement parks".
Piotr Zwierzchowski, Daria Mazur, Joanna Szczutkowska (red.), Rok 1968. Kultura, sztuka, polityka, ISBN: 978-83-8018-270-7, Bydgoszcz 2019, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 333.
Rok 1968 był i pozostał jednym z najważniejszych wydarzeń w polskiej historii minionego stulecia. Zapisał się również jako chwila ważna dla przemian polskiej kultury, w tym dla literatury, teatru i filmu. Nie ulega wątpliwości, że ówczesne wydarzenia polityczne w znaczący sposób odcisnęły się także na kulturze i sztuce. Co więcej, także one, by przywołać niemal już symboliczne Dziady w reżyserii Kazimierza Dejmka, wpłynęły na działania stricte polityczne. Relacje między polityką, kulturą i sztuką są charakterystyczne dla całego PRL-u, ale w roku 1968 wybrzmiewały szczególnie mocno. Ów polski rok 1968 został już gruntownie rozpoznany przez historyków, ale także kulturoznawców, literaturoznawców, teatrologów, muzykologów, filmoznawców, historyków sztuki, itd. Nie oznacza to, że nie można spojrzeć nań jeszcze raz, czasem z innej perspektywy, niekiedy sięgając do nieznanych wcześniej źródeł, przyglądając się także powstającym nieustannie nowym tekstom kultury, które są mu poświęcone. Tradycyjne ujęcia są więc wzbogacone przez nowe fakty, natomiast znane wydarzenia i dzieła czytane w oryginalny sposób, także z odwołaniem do nowych ustaleń szeroko rozumianej humanistyki. Wszystkim autorom, niezależnie od tego, o czym i w jaki sposób piszą, przyświeca cel właśnie humanistyczny: zrozumieć. A że czasem nie jest łatwo zrozumieć działań, emocji, postaw, to przynajmniej warto opisać, zastanowić się, jak kino, literatura i teatr doświadczyły tamtych lat, bo przecież nie o sam rok 1968 chodzi, ale jak się przez to zmieniły, jak później o nim opowiadały. W niniejszej książce chcemy więc po raz kolejny podjąć próbę odpowiedzi na pytania o obecność literatury, teatru, filmu w przemianach społecznych, kulturowych i politycznych tamtego okresu, jak również o konsekwencje tych przemian dla interesujących nas dziedzin sztuki.
Daria Mazur, Beata Morzyńska-Wrzosek (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, t. 5: Przestworza. Literatura i konteksty kulturowe, ISBN: 9788380182240, Wydawnictwo UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO, Bydgoszcz 2019 s. 204.
W prezentowanym tomie, który jest piątą częścią serii wieloautorskich monografii poświęconych problematyce spacjalnej i publikowanych pod wspólnym tytułem Przestrzeń w kulturze współczesnej, znajdują się prace interpretujące dosłowne, metaforyczne i symboliczne znaczenie przestworzy. Autorzy zbioru rozpoznając tę kategorię jako temat dzieła, charakteryzując ją jako element świata przedstawionego, zwracają uwagę na jej wieloaspektowość, przekształcanie i wartościowanie, przybliżają jej kulturowe uwarunkowania, szczególnie uwzględniając zaś te, które inspirowane są dyskursem antropologicznym. Analizując bardzo różnorodne teksty kulturowe i odmienne formuły zaistnienia tytułowej kategorii, podkreślają oni konieczność nie domknięcia obszarów badawczych, lecz ich uelastycznienia i wyłonienia perspektywy, która pozwala na interpretowanie przestworzy poza uwarunkowaniami poszczególnych dyscyplin, otwierającej możliwość „przekraczania systemów poznawczych danej kultury”.
Karolina Golinowska, Ewa Schreiber, Przeobrażenia kanonu. Przeobrażenia pamięci, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra, ISBN: 978-83-66107-27-4 2019, ss. 241.
Publikacja jest próbą wypracowania podejścia, które, łącząc tradycję badań kulturowych z narzędziami, jakie oferuje współczesna muzykologia, pozwoli zbudować szersze ramy teoretyczne problematyki kanonu. Tytuł książki zapowiada już interdyscyplinarny wymiar podjętych rozważań i swobodne przenikanie się rozmaitych wątków obecnych w różnych dyskursach. Kanon, zawężony do obszaru muzycznego, został tu bowiem przedstawiony zarówno z perspektywy badań historycznych, pamięci kulturowej, jak i indywidualnych działań czy wypowiedzi kompozytorów oraz krytyków muzycznych. Mówiąc o kanonie nie sposób bowiem pominąć zagadnienia pamięci kulturowej, pojęcia kluczowego zwłaszcza w niemieckiej tradycji badań kulturoznawczych. Te zaś kwestie w nieunikniony sposób łączą się z problemem komplementarności pamięci wobec historii, analizowanym zarówno przez badaczy kultury, jak i samych historyków.
Piotr Zwierzchowski (red.), Źródła wizualne w badaniach nad historią kina polskiego.
Z serii: Kino polskie wczoraj i dziś.
Bydgoszcz 2018, ISBN 978-83-8018-204-2, ss. 134.
Książka jest poświęcona źródłom wizualnym w badaniach nad historią polskiego kina. Badacze doskonale już wiedzą, że same filmy nie wystarczą. Coraz częściej sięgają po dokumenty archiwalne, scenariusze, scenopisy, szeroko rozumiane piśmiennictwo, dzienniki i wspomnienia itp. Dzięki nim można lepiej poznać i zrozumieć historię powstawania różnych filmów, jak również ich rozmaite konteksty. Znacznie rzadziej, mimo coraz większej świadomości metodologicznej historyków kina, uwzględniają oni źródła wizualne, które przecież posiadają znaczną potencję informacyjną, nie zawsze docenianą i w pełni wykorzystywaną. Na nie właśnie autorzy zawartych w książce tekstów chcą zwrócić uwagę.
Daria Mazur, Beata Morzyńska-Wrzosek (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, t. 4: Podziemia. Konteksty kulturowe. Film, ISBN: 9788380181915, Wydawnictwo UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO, Bydgoszcz 2018, s. 212.
Niniejsza monografia wraz ze zbiorem Podziemia. Literatura stanowi próbę wypełnienia badawczej luki i podjęcia wysiłku jak najpełniejszego rozpoznania sfery, którą znamionuje pewnego rodzaju nieprzystępność, nieprzejrzystość, zakrycie, obcość i stosunkowo nikła eksploracja, w porównaniu z innymi wymiarami przestrzennymi wpisanymi w egzystencję człowieka. Podziemia. Konteksty kulturowe, film poszerzają rozważania nad tytułową kategorią o odniesienia do pozaliterackich kontekstów i dziedzin sztuki (filmu, teatru, praktyk parateatralnych, architektury), a także do zjawisk z obszaru kultury popularnej; stąd też odmienne strategie, narzędzia metodologiczne, z których korzystali autorzy artykułów w niniejszym tomie.
Proponowana książka służy odsłonięciu jak najszerszego spektrum odniesień dla kategorii podziemia, która rozpatrywana jest zarówno w realizacjach opartych na jej dosłownym znaczeniu, jak i symbolicznym, wraz z kulturowo utrwaloną metaforyką. Dobór tekstów zamieszczonych w monografii pozwolił na zaprezentowanie bogactwa kontekstów (politycznych, historycznych, społecznych, emocjonalnych, mentalnościowo-psychologicznych, kulturowych), w których podziemia mogą być postrzegane, definiowane, czy też redefiniowane. To propozycja panoramicznej wizji tytułowej sfery, jako efektu interdyscyplinarnej konfrontacji perspektyw specjalistów różnych dziedzin, przy jednoczesnym zachowaniu spójności proponowanego zbioru, wyrażającej się w jego antropologicznym charakterze.
Beata Morzyńska-Wrzosek, Daria Mazur (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, t. 3: Podziemia. Literatura, ISBN: 978-83-8018-190-8, Wydawnictwo UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO, Bydgoszcz 2018, s. 282.
Artykuły zamieszczone w niniejszym tomie, podejmując namysł nad problematyką podziemi, stanowią kontynuację i poszerzenie specjalnych zagadnień omawianych w dwóch poprzednich zbiorach: Przestrzeń w kulturze współczesnej. Literatura, teatr, film oraz Przestrzeń w kulturze współczesnej. Język, media, architektura. Akcentują metaforyczne, symboliczne i dosłowne rozumienie podziemi. Diagnozują tytułową kategorię jako osobliwą przestrzeń – egzystencji, poznania, tajemnicy, projektującą możliwość ukrycia i konkretyzującą potencjalne zagrożenie, niebezpieczeństwo, przywołującą skojarzenia ze świadomością zarówno jednostkową, jak i zbiorową. Wymaga ona w narracjach interpretacyjnych poszukiwania kontekstów kulturowych, przywoływania w profilowaniu jej znaczenia różnorodnych odwołań, śledzenia przekształceń, zmieniających się przynależności, odkrywania relacyjności z tym, co konkretne i transcendentne, indywidualne i uniwersalne. Zaprezentowane sposoby rozumienia, definiowania podziemi skonkretyzowanych w literaturze i środowisku okołoliterackim uwypuklają ich wieloaspektowość. Zastosowane przez Autorów ujęcia, wykorzystane metodologie, konteksty konstruują złożoną całość, która zachęca do pogłębionej analizy tytułowej kategorii.
Agnieszka Ługowska, Filip Pierzchalski, Karolina Golinowska, Maria Szatlach, Feminizm po polsku, T. 2, ISBN: 978-83-8017-188-6, Warszawa 2018, 235 ss.
Publikacja składa się z czterech, dopełniających się części – autorskich wypowiedzi – w których przedstawione są konkretne płaszczyzny konfliktu z udziałem kobiet bądź dotyczących kobiet. Każda z części odnosi się do innej przestrzeni konfliktogennej występującej w polskich realiach, co pozwala wskazać i zbadać złożoność problematyki Agnieszka Ługowska bada konflikt o naturę i kulturę (Ekofeminizm: kobiety, kultura, natura); Filip Pierzchalski odnosi się do konfliktu o macierzyństwo (Polityka karmienia piersią w polskich warunkach kapitalistycznych); Karolina Golinowska analizuje konflikt o kulturę instytucjonalną (Żeńska publiczność i męski management: dysproporcje płciowe w instytucjach kultury); Maria Ewa Szatlach bada konflikt o zauważalną późną dojrzałość (Dojrzała Polka XXI wieku).
Karolina Golinowska, Polityki kultury, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra, 2017, ISBN: 978-83-65155-61-0, 286 ss.
Polityka kulturalna stanowi jedno z bardziej kłopotliwych pojęć. Mnogość kontekstów, w ramach których bywa ona stosowana, stwarza niejednorodną i także problematyczną wykładnię jej celów oraz funkcji. Począwszy, bowiem, od sfery samorządowej do instytucji reprezentujących struktury ministerialne, polityka kulturalna pojawia się jako specyficzny ogół działań administracyjnych i zarządczych. To stwarza zaś wrażenie jakoby treści polityki kultury nie podlegały rozmaitym negocjacjom, stanowiąc element bezdyskusyjny i zarazem permanentny wobec życia społecznego. Celem niniejszej publikacji jest, zatem, próba ukazania, iż zakrojone w ten sposób ramy działania polityki kulturalnej nie służą wzmacnianiu społecznej integracji ani demokratyzacji przestrzeni kultury najczęściej utożsamianej z włączeniem grup marginalizowanych. Podobnie, nie staną się one rozwiązaniem na współczesne problemy instytucji kultury, niejednokrotnie borykających się z niską frekwencją oraz nikłym zainteresowaniem.
Beata Morzyńska-Wrzosek, Daria Mazur (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, t. 2: Język. Media. Architektura, ISBN: 978-83-8018-103-8, Wydawnictwo UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO, Bydgoszcz 2016, s. 301.
Proponowany tom jest zbiorem tekstów, w których autorzy podejmują się refleksji nad sposobami istnienia przestrzeni w ujęciu dosłownym i metaforycznym skupionym wokół trzech obszarów tematycznych: języka, współczesnych mediów i architektury. Stanowi tym samym dopowiedzenie, ciąg dalszy problematyki spacjalnej ukazanej w tomie zatytułowanym „Przestrzeń w kulturze współczesnej. Literatura, teatr, film.” W prezentowanej monografii bardzo silnie wyartykułowana została również interdyscyplinarność podejmowanych rozważań, współczesna niejednorodność rozumienia podstawowej kategorii i nawiązań do orientacji badawczych, a także nasycenie ich antropologizującymi odniesieniami.
Daria Mazur, Beata Morzyńska-Wrzosek (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, t. 1: Literatura. Teatr. Film, ISBN: 9788380181021, Wydawnictwo UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO, Bydgoszcz 2016, s. 440.
Szczególną wartością szerokiej przedstawianej czytelnikom propozycji namysłu nad zagadnieniami specjalnymi w literaturze, teatrze, filmie jest przede wszystkim interdyscyplinarna formuła książki. Teksty specjalistów wymienionych dziedzin korespondują ze sobą, dopełniają się, wchodzą w swego rodzaju dialog na temat symboliki miejsc, kategorii przestrzennych i ich różnorodnych realizacji kulturowych. Wyraźnym czynnikiem scalającym zgromadzone w niniejszym tomie teksty, pomimo pewnej mozaikowości treści i różnorodności spojrzenia, wynikającego z odmiennych materii badawczych oraz obranych metodologicznych narzędzi, jest rys antropologiczny. Ujęcie to posłużyło pogłębionym analizom tytułowej przestrzeni w odniesieniu do różnych sfer kultury współczesnej i pozwalało na rozważenie jej, jako mówiącej właśnie o człowieku, zdradzającej rozmaite jego uwikłania. Ujęcie to posłużyło pogłębionym analizom tytułowej przestrzeni w odniesieniu do różnych sfer kultury współczesnej i pozwalało na rozważenie jej, jako mówiącej właśnie o człowieku, zdradzającej rozmaite jego uwikłania.
Karolina Golinowska, Narracje sztuki w kulturze płynności, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2014, ISBN: 978-83-8019-004-7, ss. 306.
Celem publikacji jest ukazanie kondycji współczesnego świata sztuki w dobie globalizacji. Kwestia ta stanowi kompleksowy problem, z którym aktualnie boryka się zarówno historia sztuki jako dyscyplina akademicka jak i jej szeroko rozbudowane instytucjonalne zaplecze. Mowa tu o instytucjach programowo związanych z popularyzacją praktyki artystycznej jak muzeum, instytucjach o charakterze informacyjnym i przeglądowym jak biennale, czy poszczególnych podmiotach aktywnie działających we współczesnych strukturach, jak chociażby kuratorzy, których znaczenie i zakres obowiązków uległy stopniowemu przeobrażeniu. Proponowane ujęcie owej złożonej relacji zakłada analizę zmian w sposobie definiowania samego pojęcia praktyki artystycznej, jak i wyeksponowanie jego kontekstualnego charakteru. Jednocześnie, by uwypuklić zachodzące różnice, sięga ono do tradycyjnej formy dyscypliny a następnie do jej postmodernistycznej oraz postkolonialnej krytyki.
Daria Mazur, Realizm socpaxowski, ISBN 978-83-7096-925-7, Bydgoszcz 2013, Wydawnictwo UKW, s. 338.
Książka poświęcona jest wszechstronnemu i pełnemu opisaniu twórczości literackiej powstałej w latach 1949-1956 w środowisku skupionym wokół paxowskiego tygodnika „Dziś i Jutro”. Pionierska monografia prezentuje analizę tego zjawiska kulturowego w nawiązaniu do interdyscyplinarnych kontekstów – historiozoficznych, politologicznych, socjologicznych i religijnych. Jest to książka wyjątkowa dla osób interesujących się stalinowską fazą naszych dziejów, zarówno uczonych jak i bezinteresownych czytelników.
Piotr Zwierzchowski i Daria Mazur (red.), Polskie kino popularne, ISBN: 978-83-7096-809-0, Seria: Kino polskie wczoraj i dziś, Bydgoszcz 2011, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 402.
Autorzy zebranych w tej książce artykułów potraktowali problemy związane z polskim kinem popularnym bez uprzedzeń. Ich postawy badawcze, wykraczające poza uproszczone dychotomiczne podziały na filmy ambitne i komercyjne, niskobudżetowe i superprodukcje, poza aprioryczne kryteria wartości artystycznej bądź oglądalności, pozwoliły na wszechstronne i interesujące poznawczo zanalizowanie nurtu popularnego rodzimej kinematografii, od lat międzywojnia po współczesność.
Daria Mazur, Waszyński's „The Dybbuk", ISBN 978-83-232-2042-8. Seria: Klasyka kina, Poznań 2009, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 116.
Seria Klasyka Kina popularyzuje najwybitniejsze dokonania filmu polskiego, a także ukazuje polską kinematografię w kontekście europejskiej i światowej sztuki filmowej. Walorem dodatkowym prezentowanej Serii Klasyka Kina jest równoległe przygotowywanie edycji polskiej i angielskiej.
Warto podkreślić oryginalność opracowania kolejnych tomików oraz ich monograficzny charakter. Każdy z nich zawiera bowiem pełny opis filmu, esej krytyczny wraz z dokładną filmografią i fotosami z filmu i planu zdjęciowego. Stanowią więc nie tylko atrakcyjną lekturę, ale także – ze względu na walory poznawcze i dydaktyczne – są bardzo przydatne dla studentów kierunków filmoznawstwa, sztuki wizualnej oraz szkół artystycznych etc. Kolejne tomiki serii projektowane jako popularne minimonografie – napisane zostały lekko, nienużąco i ze znawstwem przedmiotu. Otrzymały przy tym atrakcyjną, bogato ilustrowaną szatę graficzną.
Książki wchodzące w skład Serii Klasyka Kina przeznaczone są dla szerokiego kręgu czytelników: miłośników i koneserów filmu polskiego i europejskiego, a także ośrodków upowszechniania kultury filmowej
Marcin Kowalczyk, Tyrmand karnawałowy, ISBN: 97883-242-0836-4, Kraków 2008, ss. 292.
Książka traktuje o dwóch najważniejszych dziełach Leopolda Tyrmanda: Dzienniku 1954 i Złym. Zakłada, iż pisarz korzysta z pewnych elementów socrealistycznej poetyki, przetwarzając je w twórczy sposób. Jest to widoczne szczególnie na tle teorii karnawalizacji Michaiła Bachtina, która została tu zrekonstruowana i użyta jako klucz interpretacyjny. Pozwoliło to na wyeksponowanie pewnych nierozpoznanych dotąd cech pisarstwa Leopolda Tyrmanda. Autor książki dowodzi, że relacje między literaturą socrealistyczną a Dziennikiem i Złym wpisują się w schemat relacji między kulturą oficjalną a karnawałem w średniowieczu i renesansie. Tyrmand bowiem przekształca wiele elementów kultury oficjalnej (socrealizmu) zgodnie z prawami karnawału. Parodiuje i karnawalizuje oficjalne reguły, zmienia modus stosunków międzyludzkich - tworzy karnawałowy świat na opak". Interpretacja taka prowadzi do wniosku, że pisarz wyśmiewa kulturę lat 50., kryjąc się za maską karnawałowego błazna. Książka próbuje zatem nie tylko pokazać związki Dziennika 1954 i Złego z literaturą socrealizmu, lecz także wyświetlić pewne nowe aspekty pisarskiej osobowości Leopolda Tyrmanda.
Daria Mazur, Dybuk, ISBN 978-83-232-1830-2, Seria: Klasyka kina, Poznań 2007, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 115.
Jest to pionierska monografia, prezentująca wszechstronną analizę wybitnego dzieła, z okresu złotej ery kina jidysz w międzywojennej Polsce; obrazu uznawanego za jedno z największych jego artystycznych osiągnięć. Autorka z wnikliwością i znajomością przedstawia szerokie konteksty religijne, kulturowe i społeczno-historyczne życia diaspory, które miały wpływ na kształt filmu Michała Waszyńskiego. Książka przybliża także okoliczności powstania jego pierwowzoru literackiego, jak również uwarunkowania adaptacyjne oraz czynniki osobowościowe i kulturowe, które przyczyniły się do powstania filmowego dzieła wieloautorskiego. Istotną częścią monografii jest rozdział poświęcony wojennym losom twórców filmowego Dybuka.
Spis treści:
• Podziękowania
• Filmografia
o Wstęp
o ROZDZIAŁ l. Źródła "złotej ery" filmów j idysz w Polsce
o ROZDZIAŁ 2. Dybbuk Szymona Anskiego
o ROZDZIAŁ 3. Pomysł i scenariusz
o ROZDZIAŁ 4. Dybukowe sprzeczności
o ROZDZIAŁ 5. Kulisy realizacji
o ROZDZIAŁ 6. Między ekspresjonizmem a liryzmem
o ROZDZIAŁ 7. Pogranicze doczesności i transcendencji
o ROZDZIAŁ 8. Obrazy śmierci w Dybuku
o ROZDZIAŁ 9. Losy twórców Dybuka
o ROZDZIAŁ 10. Inne wersje filmowe Dybuka
• Przypisy
• Bibliografia
Piotr Zwierzchowski i Daria Mazur (red.), Kino polskie po roku 1989, ISBN: 978-83-7096-604-1 Seria: Kino polskie wczoraj i dziś, Bydgoszcz 2007, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s. 339.
Pod powierzchnią pozornej „nijakości” polskiego kina ostatnich lat kryje się wiele różnorodnych zjawisk: kino autorskie i komercyjne, kasowe i nieznajdujące widzów, nawiązujące do kina sprzed przełomu i zdecydowanie się od niego odcinające, zmagające się z przeszłością i teraźniejszością oraz traktujące je czysto instrumentalnie, kino dawnych mistrzów i filmy debiutantów, rozliczenia z narodową historią, wysokobudżetowe adaptacje literatury, produkcje wzorowane na amerykańskim kinie sensacyjnym, uwolnione od misji politycznej osobiste kino autorskie, reżyserskie debiuty, stawiające krytyczną diagnozę kapitalistycznej rzeczywistości, wreszcie publiczność posiadająca stare przyzwyczajenia i nowe oczekiwania. Zadaniem niniejszego tomu jest odkrycie tej różnorodności.
Piotr Zwierzchowski i Daria Mazur (red.), Kino polskie wobec umierania i śmierci, ISBN: 83-7096-543-1. Seria: Kino polskie wczoraj i dziś, Bydgoszcz 2005, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, s. 279.
Daria Mazur, Między Wschodem a Zachodem. Horyzonty aksjologiczne literatury europejskiej w lekturze Józefa Czapskiego, ISBN 83-242-0307-9. Seria: Modernizm w Polsce, Kraków 2004, Universitas. 270 s.
Książka jest pierwszym tak obszernym studium eseistyki Józefa Czapskiego dotyczącej zagadnień literackich, religijnych i filozoficznych w piśmiennictwie polskim, francuskim i rosyjskim. Sugestywne analizy szkiców wykraczają poza rekonstrukcję poglądów Czapskiego poświęconych m.in. twórczości M. Prousta, S. Weil, F. Mauriaca, G. Bernanosa, W. Rozanowa czy A. Remizowa. Autorka interpretuje zagadnienia z zakresu aksjologii, filozofii dramatu i filozofii personalistycznej, odsłaniając niuanse właściwej Czapskiemu recepcji literatury. Książka Darii Mazur pozwala lepiej zrozumieć postać wybitnego twórcy emigracyjnego oraz jego dzieło: inspirujące, poszukujące, wymykające się modom intelektualnym i nie dające się zamknąć w gotowych formułach.
Wojciech Tomasik, Inżynieria dusz. Miejsce literatury w planie „propagandy monumentalnej”, Wrocław 1999.
W. Bolecki, W. Tomasik (red.) Poetyka bez granic, Warszawa 1995.
Wojciech Tomasik, Od Bally’ego do Banfield (i dalej). Sześć rozpraw o „mowie pozornie zależnej”, Bydgoszcz 1992.
Wojciech Tomasik, Słowo o socrealizmie. Szkice, Bydgoszcz 1991.
Wojciech Tomasik, Polska powieść tendencyjna 1949-1955. Problemy perswazji literackiej, Wrocław 1988.